Why investors should support an open metaverse

Het leven imiteert kunst

De race om een volwaardige metaverse te bouwen is onderweg. Niemand kan met zekerheid voorspellen welke visie zal winnen, maar het lijkt het redelijk om aan te nemen dat het er een van de volgende twee zal zijn.

De eerste, in grote lijnen, is een metaverse die echt openstaat voor iedereen. De tweede, ook in grote lijnen, is een metaverse die in feite wordt gecontroleerd door een klein groepje.

Een extreme versie daarvan is te vinden in Snow Crash, een sci-fi roman van begin jaren negentig die het metaverse-concept introduceerde. Het boek portretteert een enkel bedrijf, de Global Multimedia Protocols Group, dat al het vastgoed controleert op de Straat, de enige weg die een anderszins karakterloze virtuele planeet omspant.

Dit scenario is al lang wonderlijk profetisch gebleken. Vergeet niet dat Snow Crash werd geschreven toen zelfs het internet nog in de kinderschoenen stond. Spoel 30 jaar vooruit en we hebben een wereldwijd web waar misschien op zich geen monopolie bestaat, maar waar de macht in wezen geconcentreerd is bij een handvol tech-reuzen.

Beleidsmakers zijn er niet in geslaagd om zich op zo’n mogelijkheid voor te bereiden. Zoals blijkt uit de antitkartelwetgeving die zich door het Amerikaanse politieke systeem heen werkt, zijn ze nu wanhopig bezig met een inhaalslag – en ze willen niet opnieuw dezelfde fout maken.

Als gevolg hiervan hebben kartelbestrijders nu de metaverse in het vizier. De Amerikaanse mededingingsautoriteit, de Federal Trade Commission (FTC), heeft bijvoorbeeld al aangetekend dat Meta – voorheen Facebook – waarschijnlijk concurrentievervalsende praktijken zal nastreven om Mark Zuckerberg’s droom van een ‘belichaamd internet’ te realiseren.

Moeten beleggers– in plaats van, laten we zeggen, fans van Fortnite – zich zorgen maken over deze strijd? Als iemand die gelooft in zowel het allergrootste belang van vrije markten en het enorme baanbrekende potentieel van innovatie, denk ik van wel. Ik zal proberen uit te leggen waarom.

‘Copy, acquire, kill’

Het onvermogen van toezichthouders om innovatie bij te benen wordt soms het tempoprobleem genoemd. De ijzeren greep van Big Tech op het internet is een klassiek voorbeeld van dit fenomeen. De dominantie van Facebook in sociale media is misschien wel de meest overtuigende illustratie van allemaal.

Facebook heeft bijna 20 jaar besteed aan de vestiging van die positie. Centraal in de opkomst van het bedrijf stond een strategie om andere sociale media start-ups op te slokken. De meest bekende zijn Instagram en WhatsApp. Dit is door critici bestempeld als een 'copy, acquire, kill’ taktiek.

In 2020, toen het bedrijf werd aangeklaagd voor deze aankopen, citeerde de FTC interne e-mails waaruit bleek hoe Facebook-managers plannen maakten om de bedreigingen van potentiële rivalen aan te pakken. Een bericht beschreef de overtuiging van Zuckerberg dat “opkopen beter is dan concurreren”.

In oktober van hetzelfde jaar, na een onderzoek van 16 maanden, publiceerde de subcommissie voor antikartel-, handels- en administratieve wetgeving van het Amerikaanse Congres eindelijk een reeks aanbevelingen om meer concurrentie in techmarkten te bevorderen. In dat kader werden in juni 2021 zes wetsvoorstellen naar voren gebracht door de justitiecommissie van het Congres.

De voorgestelde wetgeving identificeert geen specifieke bedrijven, maar is duidelijk gericht op toonaangevende technologieplatforms. De voorstellen behandelen kwesties zoals fusies en overnames, gegevensverzameling en de zogeheten self-preferencing. Dit is een omstreden taktiek van bedrijven als Amazon, Apple en Google, waarbij ze hun eigen aanbod als het ware ‘voortrekken’ tegenover derden.

Elders zijn soortgelijke maatregelen in gang gezet, onder meer in de Europese Unie, het Verenigd Koninkrijk, Australië en Zuid-Korea. Als gevolg van het tempoprobleem hebben ze allemaal tot op zekere hoogte last van het gevoel dat de put gedempt wordt als het kalf al verdronken is. Er is vooruitgang, maar die is in het beste geval traag en in het slechtste geval uiterst moeizaam.

Zoals vaak gebeurt, zijn er intussen steeds meer tekenen dat de geschiedenis rijmt – als hij zich al niet herhaalt. Samen met andere tech-giganten wordt het bedrijf dat vroeger bekend stond als Facebook nu beschuldigd van pogingen om nog een andere opkomende markt te veroveren.

Big Tech is weer in opmars

In 2014, lang voordat de metaverse mainstream aandacht begon te krijgen, kocht Facebook Oculus, een fabrikant van virtual-reality (VR) headsets. Facebook werd zeven jaar later Meta en vandaag omvat het merk Oculus Quest 2 ongeveer 75% van alle VR-headsetverkopen.

Een van de redenen voor dit grote marktaandeel zou kunnen zijn dat de headsets van Oculus enkele honderden dollars goedkoper zijn dan elk vergelijkbaar apparaat. De FTC is onderzoekt naar verluidt of ze doelbewust met verlies worden verkocht.

Ten minste één start-ups op het gebied van VR-headsets heeft openlijk geklaagd dat het onmogelijk is om de mix van geavanceerde technologie en koopjesprijzen van Oculus te evenaren. Maar dat is natuurlijk niet helemaal waar.

Misschien veelzeggend, behoren Apple en Google tot degenen die schijnbaar onverschrokken doorgaan. Er wordt gezegd dat ze allebei werken aan VR-headsets die kunnen concurreren, zowel qua technologie en, hoogstwaarschijnlijk, ook qua kosten.

Ondertussen heeft Meta ook Within overgenomen, een specialist in producten, content, software en tools voor zowel virtual als augmented reality. De deal, naar verluidt 400 miljoen USD waard, is het onderwerp van weer een ander onderzoek van de FTC.. Andere acquisities omvatten een aantal VR-gameontwikkelaars, waaronder Downpour Interactive, Unit 2 Games, BigBox VR, Beat Games en Sanzaru Games.

Microsoft onthulde in januari van dit jaar zijn intentie om Activision Blizzard, een van de grootste gamingbedrijven ter wereld, voor ongeveer 70 miljard USD binnen te halen. Ook dit heeft de belangstelling van de FTC gewekt.

In het licht van deze en andere ontwikkelingen kan makkelijk worden beweerd dat waarschijnlijk alleen de grootste spelers zullen floreren in het speelveld van de metaverse. Het is ook makkelijk om de vrees te begrijpen dat alle anderen voor een grimmig dilemma: akkoord gaan met een overname of een bijna onvermijdelijke vernietiging aanvaarden.

Het argument voor een open metaverse

In een interview van vorig jaar waarschuwde Epic Games CEO Tim Sweeney tegen het vooruitzicht van een nieuw online oligopolie. “Het is nu populair bij techbedrijven om gewoon datgene te doen waarvan je denkt dat je ermee weg kunt komen,” zei hij, “maar zo werkt het niet echt”.

Sweeney is een van de belangrijkste voorstanders van een open metaverse. Hij maakte dat duidelijk toen Epic in 2017 Fortnite lanceerde, een mijlpaal in het creëren van virtuele omgevingen.

Met een cross-platform compatibiliteit die toen vrijwel ongekend was, moedigde Sweeney de meest bekende namen van de sector aan om samen te werken. Dankzij zijn overtuigende vaardigheden konden gebruikers van verschillende gamingconsoles samen Fortnite spelen.

Dit ideaal bleef bestaan tot augustus 2020 toen Apple Fortnite uit zijn app store verwijderde toen Epic een eigen betaalsysteem in de applicatie integreerde. Het paar ging later naar de rechter, waarbij Epic de rechtmatigheid van de 30% commissie en betalingsbeperkingen van Apple bestreed.

Epic nam ook stappen tegen Google. "Apple en Google innen een enorme belasting door geld te pakken dat door ons is verdiend maar waar ze geen rol bij hadden gespeeld, en ze dwongen ons om hun diensten te gebruiken," zei Sweeney vorig jaar. Er zijn inmiddels talrijke beroepen ingesteld en de zaak speelt nog steeds.

Ondanks de juridische complexiteit is het argument van Sweeney in wezen eenvoudig. Hij is een aanhanger van de de wet van Metcalfe, die stelt dat de waarde van een netwerk toeneemt naarmate het aantal gebruikers toeneemt.

"Het voordeel van meer activiteit en openheid voor iedereen is veel sterker dan een ander tijdelijk voordeel van lock-in," heeft Sweeney gezegd over de toekomstige architectuur van de metaverse. “We willen dat elk onderdeel van het systeem op zichzelf staat en geen dominantie of significante marktmacht gebruikt om het gebruik ervan af te dwingen. Alleen op die manier kun je een echt duurzame, vrije en eerlijke economie krijgen.”

Oligopolie versus verlicht eigenbelang

Een andere voorstander van een open metaverse is Roblox, dat in 2021 slechts een paar maanden na zijn beursgang plannen bekendmaakte om een virtuele omgeving rond zijn gebruikerscommunity te bouwen. Cruciaal is dat het bedrijf consequent heeft benadrukt dat die opbouw voor een groot deel door de gebruikers zelf moet worden gedaan. Net als Unity, een ander gerespecteerd platform, is Roblox voorstander van een bedrijfsmodel dat afhankelijk is van gebruikers die content genereren en de monitarisering van hun werk.

Zelfs Neil Stephenson, de auteur van Snow Crash, wil de dreiging van een echte Global Multimedia Protocols Group afweren. De man aan wie de uitvinding van de metaverse wordt toegeschreven lanceert nu een eigen versie onder de vlag van een project dat bekend staat als Lamina1. "Er zijn veel mensen die in de metaverse willen stappen en hun dromen willen bouwen, hun ideeën willen bouwen, hun creatieve ideeën of hun commerciële ambities willen realiseren," zei hij eerder dit jaar.

Volgens Sweeney zou een echt open metaverse een spectaculaire weerspiegeling zijn van verlicht eigenbelang. Dit is het filosofische idee dat degenen die anderen helpen uiteindelijk zichzelf helpen.

Als beleggers zouden we hoogstwaarschijnlijk kunnen profiteren van een metaverse waarin de reuzen in staat zijn om hun heerschappij te bestendigen. We mogen ook niet uit het oog verliezen dat markten uit hun eigen aard darwinistisch en meritocratisch zijn, waardoor de gevestigde reuzen zo nu en dan hun spierballen moeten laten zien.

Toch hebben oligopolies de neiging om innovatie op de lange termijn te verstikken. Maar een gezonde mix van concurrentie en samenwerking kan de vooruitgang blijven stimuleren. Een markt biedt waarschijnlijk meer kansen – zowel voor beleggers als voor consumenten – als nieuwkomers het gevoel hebben dat ze een goede kans hebben om te overleven en succesvol te zijn.

In dat opzicht zou anti-kartelwetgeving de totstandkoming van de metaverse kunnen helpen, ook al was het maar door Big Tech voor een paar jaar bureaucratische knelpunten te bezorgen. We zullen het zien.

Daarnaast kunnen beleggers hun eigen rol spelen door aantrekkelijke metaverse-bedrijven over het hele marktkapitalisatiespectrum te identificeren en te ondersteunen. We kunnen ook een bijdrage leveren door te onthouden dat, net als een virtueel universum, een beleggingsuniversum steevast wordt verrijkt door de veelheid en verscheidenheid van zijn bestanddelen.